DİYARBAKIR – Diyarbakır Barosu’nun yeni idaresi yalnızca Diyarbakır’ı değil, bütün Türkiye’yi ilgilendiren iki sıkıntı ile vazifeye başladı. Bu sorunlardan biri, elbette Narin Güran cinayeti. Baronun evvelki idaresi Narin cinayetiyle ilgili gelişmeleri hassasiyetle ve ciddiyetle takip etti. Yeri ve vakti olgunlaştığında gerekli bilgileri basın aracılığıyla kamuoyu ile de paylaştı.
Diyarbakır Barosu’nun yeni idaresinin karşılaştığı öteki sorun ise bütün Türkiye için sürpriz niteliğinde olan MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin Meclis’te DEM Parti’nin sıralarına giderek tokalaşmasıyla başlayan süreç oldu. Diyarbakır Barosu bu ‘adsız’ süreci de yakından takip ediyor. Diyarbakır Barosu’nun Kürt probleminin barışçıl yollarla tahlili için verdiği gayret biliniyor. Biliniyor, iki dönem Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi, Dört Ayaklı Minare’nin önünde barış talebinde bulunduktan çabucak sonra katledilmişti.
Diyarbakır Barosu’nun yeni başkanı Abdulkadir Güleç ile bu iki sıkıntı ile ilgili gelişmeleri konuşmak üzere randevulaştık. Fakat bu ortada İstanbul’un en büyük ilçelerinden biri olan Esenyurt’un Belediye Başkanı Ahmet Özer bir şafak operasyonuyla gözaltına alındı ve tutuklandı. Yerine kayyım atandı. Hasebiyle Lider Güleç ile kayyım sorununu de konuştuk.
KAYYIMA HUKUKÎ DESTEK ARAMAK ANLAMSIZDIR
Güleç, yaklaşık 8 yıl kayyımla yönetilen Diyarbakır’da bir hukukçu olarak yaşamanın verdiği tecrübeyle şunları söyledi: “Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer’in evine, basından öğrendiğimiz kadarıyla, 10 yıl evvel devam eden bir soruşturmayla ilgili baskın düzenleniyor. Bir belediye liderinin konutuna baskın düzenleniyor ve ardından gözaltı süreci gerçekleşiyor ve sonrasında da tutuklanıyor. Artık olay 10 yıl önceye ait ise 7 ay evvel seçim yapıldı. O periyot niye tabire çağrılmadı? Ya da niye gözaltı süreci o periyot gerçekleşmedi? Neden seçimden 7 ay sonra İstanbul’un en büyük ilçesinin belediye başkanı görevini yürütürken gerçekleşti? Bunun aslında niye yapıldığını hepimiz biliyoruz. Burada bir hukukî destek aramak anlamsızdır. Türel nedenleri yok bunun. Lakin siyasi nedenleri olabilir. Ahmet Özer geçmişte akademi dünyasında da tanınan, bilinen bir isim. Rektör yardımcılığı yapmış, dekanlık yapmış, kitapları olan bir akademisyen. Saygın bir bilim insanı. Basından öğrendiğimiz kadarıyla demokratik özerklik ile ilgili İmralı Cezaevi’nden gelen bir not üzerine bu soruşturmanın başlatıldığı söyleniyor. Bu not 10 yıl evvel vardı aslında. Zati son birkaç yıldır Öcalan’la görüşme gerçekleşmiyordu. Demek ki yakın tarihte gerçekleşen bir şey değil. Bunun hukukî nedenlerden çok siyasal nedenlerle yapıldığını düşünüyoruz. Bu tıpkı vakitte Esenyurt halkının iradesine de vurulmuş bir prangadır, bir müdahaledir. Seçme ve seçilme hakkının ihlalidir. Seçimle gelen seçimle masraf, demokrasinin temel kuralı budur. Bu türlü olması gerekirdi. Elbette belediye başkanı da suç işleyebilir, soruşturma geçirebilir. O vakit yapılması gereken Esenyurt Belediye Meclisi’nin içinden bir liderin ya da lider vekilinin belirlenmesidir. Yani hukuk bize bunu söylüyor. Bunun da yapılmamış olması yerine vali yardımcısının atanmış olması büsbütün antidemokratik, hukuksuz bir uygulamadır.”
Ahmet Özer, “Kent uzlaşısı” ile CHP ve DEM Parti’nin adayı olarak seçilmişti. Seçimlerden bu yana, bilhassa Hakkari Belediyesi’ne kayyım atanması, hükümetin kayyım uygulamasından vazgeçmediğine dair bir işaretti. Hükümetin, DEM Parti’nin bölgede kazandığı belediyelere yine kayyım atayacağı tasasını pekiştiren bir durumdu. Kayyım haberinin İstanbul’dan gelmiş olması da kaygıyı berteraf eden nitelikte değildi. Zira Ahmet Özer, CHP ve DEM Parti’nin “kent uzlaşısı” ile ortak adayı olarak seçilmişti.
İKTİDAR HARİÇ BÜTÜN BELEDİYELER İÇİN RİSK VAR
Kayyım siyasetinin bütün belediyelere gözdağı olduğuna vurgu yapan Güleç, “Belediyeler hükümetle zıt düştüğünde ya da hükümetin benimsemediği bir siyaset izlediğinde kayyım tehlikesiyle karşı karşıya. Hakkari’ye de kayyım atandı. Neredeyse 8 yıl kesintisiz bir biçimde Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi ile dış ilçeler, Çınar hariç, ve merkez ilçeler kayyımla yönetildi. Artık Hakkari Belediyesi’ne kayyım atandıktan sonra aslında bölgedeki bütün belediyeler bir manada kaygılandı. Zira hükümetin bunu siyasi nedenlerle yaptığını toplum da biliyor, belediye liderleri da biliyor, biz hukukçular da biliyoruz. Bu nedenle o tehdit daima vardır. Yalnızca kent uzlaşısı sonucu yapılan ittifakla kazanılan belediyelerle ilgili değil, aslında Türkiye’deki AK Parti ve MHP’li belediyeler hariç, bütün belediyeler için o risk bana nazaran var” dedi.
KAYYIM SİYASETİ VE SÜRECİN SAMİMİYETİ
Kayyım uygulaması ismi konmamış sürece de ziyan vermiyor mu? Güleç, bu soruyu şöyle cevapladı: “Elbette sürece ziyan verir. Artık siyasette şayet bir açılım yapılacaksa bir tutarlılık beklersin. Onun devamında tahminen daha güçlü, daha görünür adımların atılması lazım. Artık bir yandan MHP Genel Lideri’nin DEM kümesini ziyaretiyle birlikte bir olumlu hava estirildi. Ben de olumlu gördüm, olumlu yaklaştım. Sonuçta şimdiye kadar kutuplaştıran bir lisan tercih eden Bahçeli, birden DEM kümesini ziyaret edince aslında siyasette özlenen bir tabloyu da ortaya koymuş oldu ve olumlu yaklaştık. Bölgedeki bütün demokratik kamuoyu olumlu yaklaştı. Ondan sonra kümede bir konuşma yaptı. Sonra Sayın Özgür Özel’in Demirtaş’ı ziyareti var, yaptığı açıklamalar var. Ondan sonra ‘bu süreç tekrar başlayacak, çatışma duracak, akan kan duracak, artık anneler acı çekmeyecek, evlat acısı yaşamayacaklar’ üzere bir beklenti oluştu. Lakin demokrasinin minimum standartlarından biri seçme ve seçilme hakkıdır. Bu hakka dönük bir kayyım teşebbüsüyle bence bu sürecin ne kadar samimiyetsizce başladığını göstermek için kıymetlidir. Bu tutarsız bir siyasettir. Yani şayet bir süreç varsa, bu kayyım uygulaması bu sürecin çok samimi olmadığını gösteriyor.”
ERDOĞAN’IN SESLENDİĞİ KÜRTLER HANGİ KÜRTLERDİR?
Devlet Bahçeli’nin başlattığı süreçle ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yorumu da yaklaşık bir ay boyunca merakla beklendi. Sonunda bahisle ilgili bir açıklama yaptı Erdoğan fakat verdiği ileti, sürecin selameti ve samimiyeti için pek de tatmin edici bulunmadı.
Diyarbakır Barosu Başkanı Abdulkadir Güleç de buna işaret etti. Güleç, şunları söyledi:
“Eğer bir sorun çözülecekse sorunun tarafları kesinlikle olur. Bu çatışmayı sonlandırmak için de böyledir. Kürt meselesinin demokratik, barışçıl tahlili için sorunun bütün toplumsal kesitlerle, bu süreçte olması gereken bütün aktörlerle birlikte çözmek gerekir. ‘Ben kimseyi ciddiye almam, dikkate almam, ben Kürt kardeşlerimi dikkate alırım.’ ‘Kürt kardeşlerim’ dediği, nasıl Türkler siyasi partilerle, kurumlarla kendilerini söz ediyorsa aslında Kürtlerin de birçok sivil toplum örgütü vardır, birçok siyasi partileri vardır. Kürtlerin ağır iştirak gösterdiği, desteklediği siyasi partiler vardır. Tekrar insan hakları örgütleri vardır, demokratik kurumları vardır. Bunları da ciddiye almayacağız, yalnızca Kürtleri ciddiye alacağız üzere bir yaklaşım var. Ben bunu samimi bulmuyorum. Bu Kürtler hangi Kürtlerdir? AK Parti içerisinde siyaset yapan Kürtler midir? Yoksa sıradan, apolitik, siyasetle ilgilenmeyen Kürtler midir? Burada da bir belirsizlik olduğunu düşünüyorum. Gerçek, kalıcı bir tahlil aranacaksa bütün bölümleri, bütün muhatapları, bütün aktörleri ciddiye almak ve onlarla süreci pahalandırmak lazım. Siyasi partilerin, sivil toplum örgütlerinin kanılarını önemsemek gerekir. Bu kuşkusuz DEM Parti için de geçerli. DEM Parti Meclis’te önemli temsiliyeti olan bir parti ve ciddiye alınması gerekir diye düşünüyorum.”
“Diyarbakır Barosu demokratik bir hukuk kurumu. İnsan hakları alanında da önemli deneyimi olan bir kurum” diyen Güleç, “Bu hususta bize de bir misyon düşerse seve seve bu vazifesi üstleniriz. Kâfi ki toplumun kutuplaşmasına neden olan çatışmalar bitsin, adil ve eşitlikçi bir süreç gerçekleşsin” dedi.
NARİN GÜRAN CİNAYETİ ÖNLENEBİLİR MİYDİ?
Diyarbakır Barosu Narin Güran cinayeti ile de ilgilendi ve cinayetin aydınlanması için hukuksal sürecin içinde yer aldı.
Narin Güran cinayetiyle ilgili 22 kişi tutuklu bulunuyor. İddianame hazırlandı ve birinci duruşma 7 Kasım’da görülecek.
Cinayetle ilgili çok sayıda spekülasyon gündeme geldi. Cinayete ciddiyetle yaklaşan Diyarbakır Barosu ise spekülasyonlara prestij etmeden cinayetin aydınlatılması için efor sarf etmeye devam ediyor.
Narin Güran cinayetiyle ilgili konuşan Güleç, “Olay çok trajik. İçimizi acıtan bir olay. Şahsımı duygusal olarak zorlayan bir durum” tabirini kullandı.
“Narin’i her şeye karşın koruyabilir miydik?” diye soran Güleç, “Biraz geriye bakıp şunu düşünüyorum: Sanki ne yapsaydık Narin hayatta olurdu? Yetkililere de sesleniyorum: Nerede eksik yaptık da Narin artık ortamızda değil?” dedi.
Diyarbakır Barosu ve hukuk topluluğunun bu cinayetle birinci günden itibaren gereğince ilgilendiğini tabir eden Güleç, “Halk da, demokratik kamuoyu da, toplumsal medya da, hassas gazeteciler, aydınlar, müellifler da bu cinayete çok ilgi gösterdi. Cinayetin faillerinin ortaya çıkarılması için herkes elinden geleni yaptı” tabirlerini kullandı.
Devletin çocuklara yönelik cürümlerle ilgili önleyici önlemlerinin kâfi olmadığını düşündüğünü belirten Güleç, “Belki genel önleyici önlemler daha güçlü olsaydı ya da önlemler eksiksiz uygulanmış olsaydı Narin ve Narin üzere çocuklarımız bu türlü bir cinayete maruz kalmazdı. Bu türlü ağır travmatik ölümlere tanıklık yapmazdık diye düşünüyorum” diye konuştu.
KOMİSYON CİNAYETİN AYDINLATILMASI İÇİN ÇALIŞIYOR
Narin Güran cinayeti ile ilgili 4 kişi hakkında iddianame hazırlandı. Narin Güran’ın annesi Yüksel Güran, ağabeyi Enes Güran, amcası Salih Güran ve komşusu Nevzat Bahtiyar, bir çocuğu taammüden öldürmekten yargılanacak. Tutuklu bulunan 18 kişi hakkındaki soruşturma ise devam ediyor.
“Bu belgeyi hassasiyetle inceliyoruz” diyen Abdulkadir Güleç, “Bir komitemiz var. Çalışmalar yürütülüyor. Önceki baro başkanı ve yöneticiler de bu kurulun içinde. Çocuk hakları merkezli bir kurulun içinde evrakın bütün kanıtlarını, evraklarını topladık. Her gün neredeyse toplanıyoruz. Bu evrak ile ilgili, cinayetin aydınlatılması için, failin ya da faillerin bulunması için önemli bir çalışma yürütüyoruz” dedi.
Güleç, 7 Kasım’da başlayacak duruşmaya çok sayıda baro liderinin da katılacağını söyledi.
“İstisnalar dışında Türkiye’deki bütün baro liderlerinin Narin’in 7 Kasım’daki duruşmasına katılacağını düşünüyorum. Bize şahsen telefon açarak ve WhatsApp kümesine yazarak bunu bildiren baro liderleri oldu. Baro liderlerimizin büyük kısmı 6 Kasım’da Diyarbakır’a gelecek, 7 Kasım’da da 8. Ağır Ceza Mahkemesi’nde duruşmaya katılacaklar. Bu nedenle şu an bizi en çok meşgul eden Narin’in evrakı. Hem hukuksal olarak belgeye hazırlanıyoruz, evrak ile ilgili çalışmalar yürütüyoruz hem de duruşmayı takip edecek baro başkanı misafirlerimiz için hazırlanıyoruz” dedi.